Udema's molen te Ganzedijk  

Molenaar:    Michel Steemers 06-10735421 

                    Jacqueline Sollart 06-28359419 

Moleneigenschappen:

• Bouwjaar 1868
• adres Finsterwolderhamrik
• 9684 EP Ganzedijk
• eigenaar gemeente Oldambt
• type Achtkante stellingmolen
• functie Koren en pelmolen
• inrichting 2 koppels maalstenen, 2 pelstenen.
• gevlucht 19.50 m

• openstelling zondag's van 13:00 tot 17:00 uur

• Bewegende beelden

Geschiedenis

Deze achtkante stellingmolen staat aan de westzijde van het Zijldiep bij het dorp Ganzedijk in Oost-Groningen. De molen is een gecombineerde koren- en pelmolen: met twee koppels maalstenen kan graan gemalen worden; met de twee pelstenen gerst gepeld worden tot gort.
In Groningen is van oudsher een concentratie pelmolens te vinden. Voor het pellen is veel energie nodig en dus zijn deze molens stoer en behoeven ze een vrije windvang. Bij het pellen wordt de gerst van zijn vlies ontdaan. Omdat er bijna geen gort meer gegeten wordt, dreigde het pellen te verdwijnen. Stichting De Groninger Molen nam daarop het initiatief tot een zgn. pelproject, waarbij o.a. het boek De Groninger Pelmolen verscheen en molen Ceres te Spijk weer maalvaardig werd gerestaureerd tot pelmolen.

De molen werd gebouwd in 1868 voor Antonie Josephus Lubberts Nieland, deze kocht in 1868 de restanten van de afgebrande voorganger van de huidige molen.
Boven de ingang een zit een sluitsteen (zandsteen) met de tekst:
A.J.L.N.
1868
Omstreeks 1903 werd door molenmaker J. Wiertsema een nieuwe as gestoken van J.M. de Muinck Keizer en een nieuwe binnenroede van Pot. In 1925 kwam in de molen een elektromotor van 25 pk als hulpkracht.
In 1963 werd de molen gerestaureerd door molenmaker Roemeling te Eexta; kosten f.17.940, daarna, op 23 september 1963, officieel in gebruik gesteld. Door stormen op 13 november 1973 en april 1974 werd de molen ernstig beschadigd, later hersteld door molenmakers Roemeling & Molema voor f.47.350. Op 15 oktober 1975 officieel in gebruik gesteld.

In 2009 werd de buitenroede nieuwe gestoken. Ook kreeg de molen een nieuwe lange spruit een nieuw takrad met nieuwe kammen.

In 2013 kreeg de molen de naam van de laatste molenaar Udema. De naam werd onthuld door de dochters van deze Udema.

In 2024 werden de roedes untrasoon gecontroleerd op lasfouten en werden slechte lassen gevonden, waarop de molen uit veiligheidsoverwegingen werd stilgezet in afwachting van vervanging van de roedes.

 

Eigenaars waren: Antonie Josephus Lubberts Nieland tot 1890; sinds 1890 E.D. Rentema; T. Rentema oa. 1918; sinds 1925 D. Rentema (overleden 5-8-1946); sinds 1 november 1946 W. Udema van Drieborg (molenaar van vernielde molen te Kroonpolder); sinds 1961 gemeente Finsterwolde, thans gemeente Oldambt.